Invoering
In september 2021 maakte de bank bekend dat zij, om het noteringssysteem opnieuw in te voeren, zou kiezen tussen een open of een gesloten beurs (zie kader op de volgende pagina). Laten we in deze context de woorden van de Belgische directeur van Triodos, Thomas Van Craen, aan de krant Le Soir op 22 januari 2019 in herinnering brengen: We zien aan de andere kant dat het feit dat we op de aandelenmarkt zijn, altijd de druk versterkt op de financiële prestaties, wat ten koste gaat van de bredere maatschappelijke prestaties. Triodos zou, als het op de markt zou worden gebracht zoals het nu is ontworpen, niet in staat zijn de missie te vervullen die het zichzelf heeft gesteld. En als we weten dat de heer Van Craen niet het type is dat de woorden van zijn superieuren in twijfel trekt, vermoeden we dat hij de algemene geest van de bank weerspiegelt.
Doe gek!
De verklaring van Thomas Van Craen, die slechts een weerspiegeling is van het (voor zichzelf) ‘anti-aandelenmarkt’-principe dat de bank altijd tegenover haar klanten heeft geuit (en dat in 2008 zijn hoogtijdagen beleefde), is belangrijk omdat Triodos in 2023 duidelijk aangekondigd dat het doel zal zijn om het rendement op de aandelen op de lange termijn te verhogen! En in december 2021 rechtvaardigde de bank haar keuze voor een gesloten beursnotering door haar missie te handhaven. Tegenstrijdigheden?
Beurs open of gesloten?
Een effectenbeurs is een plaats voor het verhandelen van effecten (of iets anders eigenlijk). We maken echter onderscheid tussen open en gesloten aandelenmarkten. De eerste zijn voor iedereen toegankelijk: Euronext, New York Stock Exchange, London Stock Exchange, Deutsche Boerse, etc. De tweede, ook wel semi-open genoemd, staat alleen kleine of gematigde uitwisselingen toe op een aantal beperkte effecten en met een even beperkte toegang. Handelsplatforms, of MTF’s (Multilateral Trading Facilities), vallen onder dit type. Captin is een MTF omdat klanten van Triodos daar alleen effecten van Triodos kunnen verhandelen en dit platform niet voor iedereen toegankelijk is (een koper moet woonachtig zijn in een van de landen waar Triodos gevestigd is).
Waarom deze verandering van hart? Om te proberen de benadeelde houders te verzachten en nieuwe kopers naar de titel te lokken? Is dit werkelijk de betekenis van de missie van de bank, die onder toezicht en bescherming zou moeten staan van de Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodosbank (SAAT), maar die deze transitie goedkeurde? Ter herinnering: deze stichting is door Triodos opgericht om de certificaten te beheren terwijl zij de enige aandeelhouder van de bank is en daarmee elke vijandige overname door een grote groep te voorkomen en zo de missie van duurzaamheid te behouden. Opgemerkt moet worden dat er, geconfronteerd met de dringende noodzaak om uit het probleem van de interne lijsten te komen, morele aanpassingen zijn gevonden… Alles is in orde, lees de tussentitel opnieuw.
Dus hier komt Kerstmis 2021 en zijn cadeautjes. Ze zullen substantieel zijn:
- Triodos kiest ervoor om genoteerd te zijn aan de MTF (gesloten beurs) van Captin, een in Nederland gevestigd bedrijf;
- De bank publiceert een zogenaamde economische waarde of reële waarde van € 59 (zie p. 18);
- Het kondigt de oprichting aan van een certificaatinwisselings- en solidariteitsprogramma (beschreven in het volgende artikel).
Probleem #1
Het zal blijken dat de keuze voor een lokale MTF als Captin totaal onbegrijpelijk is voor de houders. Tijdens de algemene vergadering in mei 2023 zullen de bank en SAAT echter niet aarzelen om deze MTF te kwalificeren als de beste keuze voor houders. Dat is volkomen onwaar.
Een snelle vergelijking op enkele punten met een notering op een internationaal platform als Euronext Growth spreekt voor zich:
Probleem #2
Gezien de evolutie van de koersen sinds 5 juli is Captin duidelijk niet de verwachte oplossing. En het zijn niet de beloften van de bank om een paar aanpassingen door te voeren (op zijn best elke zes maanden gepland) die iets zullen veranderen. Met Euronext zou er niets veranderen.
Let op: ik zeg niet dat de Europese beurs de beste oplossing is voor het uitvoeren van transacties in certificaten! Ik zeg alleen maar dat tussen Captin en Euronext, als er werkelijk een keuze in het belang van de houders zou zijn gemaakt, het duidelijk is dat het niet Captin kan zijn.
Het probleem is hier structureel: het is zeer waarschijnlijk dat het management, om redenen van kosten en om de controle door de bank te behouden, er de voorkeur aan gaf een te kleine opdracht te kopen, ten koste van de houders aan wie het slechts één boodschap biedt: wachten op de prijs moet stijgen! Wat zij niet doet en lange tijd niet zal kunnen doen, rekening houdend met de technische elementen die verband houden met Captin en het volledige onvermogen van Triodos om de prijs te (willen) ondersteunen anders dan door personeelsinkrimping en een verhoging van de dividend. Ook heeft de bank in een brief van 29 augustus 2023 aan de SCTB aangegeven dat zij in gesprek is met potentiële nieuwe investeerders. Triodos Bank heeft geen controle over de vraag of en wanneer deze partijen certificaten afnemen. Deze door Triodos georkestreerde gijzeling is volstrekt onaanvaardbaar.
Probleem #3
In haar eerste communicatie bagatelliseerde Triodos het feit dat registratie bij Captin niet zozeer verplicht was als veel kaarthouders dachten dat dit wel het geval was. Dit is echter belangrijk voor degenen die niet willen verkopen. Als een houder zijn effecten aan een ander wil overdragen (bijvoorbeeld een family buy-out om het aanmaken van effectenrekeningen in het buitenland te voorkomen), betaalt hij bij Triodos niets en bij Captin € 50. Als slechts één van de houders bij Captin is, vereist de MTF dat de tweede zich registreert om de operatie uit te voeren en dus captive te worden.
Probleem #4
De bank heeft een speciale overeenkomst gesloten met de Stichting Certificaathouders Triodosbank (SCTB) in Nederland: voor houders die hun certificaten gratis overmaken naar een door Triodos gevalideerd goed doel, vergoedt de bank hen de door Captin opgenomen € 50,-. Deze schenking is fiscaal aftrekbaar, wat het achterlaten van de certificaten enigszins compenseert. In andere landen biedt de bank deze interventie echter niet aan, en nog minder voor over-the-counter-verkopen. Er is sprake van een ongelijke behandeling van de houders, ongeacht het charitatieve aspect. Bedenk dat dit soort ongelijkheid al door de bank is geïmplementeerd (zie volgend artikel) en door de toezichthouders is afgewezen.
Probleem #5
Bij het registreren en openen van een handelsaccount geeft u Captin onherroepelijk toestemming om uw certificaten te beheren en uw bestellingen te verwerken. Het is dus een eenzijdig mandaat, dat alleen door de SAAT kan worden ingetrokken! Als we Captin om meer details vragen, vooral over de mogelijkheid om zich uit het systeem terug te trekken, verwijst het antwoord naar de FAQ’s op de Captin/Triodos-site, waar geen enkele vraag het onderwerp behandelt. Het is authentiek! Door koppigheid zijn we erin geslaagd de puzzelstukjes op hun plaats te leggen en te begrijpen dat het bij eenvoudige ontevredenheid over de aangeboden diensten niet mogelijk (of in ieder geval niet geaccepteerd) is om een Captin-account te sluiten zolang dat certificaten zijn aanwezig. Om dit te doen, moet u via Captin verkopen of ze overboeken naar een ander Captin-account (inclusief kosten). Captin en Triodos verbieden simpelweg het retourneren van certificaten naar een Triodos effectenrekening! Dit wordt gedemonstreerd in een artikel op het Trioforum, dat de e-mailuitwisseling met de twee instellingen ondersteunt. De vraag naar de wettigheid van deze procedure blijft rijzen. Heeft het door de houders 1 aan SAAT “gegeven” beheersmandaat iets toegestaan?
Probleem #6
Probleem nr. 5 doet zich des te meer voor omdat ik in het Captin-reglement (REGEMENT STICHTING BEWAARINSTELLING CAPTIN – V1RB020523) een artikel vond dat specificeert in punt 6.1. dat de rekening op elk moment kan worden beëindigd en dat de effecten moeten worden verkocht (tegen de bekende prijs!), of dat er een tegenrekening moet worden aangewezen: De rekening kan met onmiddellijke ingang worden beëindigd door de Bewaarder, Captin of de Bewaarinstelling. Indien het de Bewaarder is die de opzegging uitvoert, dient hij Captin hiervan vooraf schriftelijk op de hoogte te stellen en een tegenpartijrekening aan te wijzen voor de toepassing van artikel 6.2.
Alleen schrijft Captin niet voor dat deze tegenpartijrekening een andere Captin-rekening moet zijn, en de enige externe rekening van dit type waarop certificaten kunnen worden ontvangen is de effectenrekening van… Triodos. Let op: in artikel 7 van het reglement is bepaald dat een Bewaarcliënt niet bevoegd is zijn vorderingen op het Bewaarbedrijf aan derden te cederen, te verpanden of met een beperkt recht te bezwaren, behoudens uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van Captin. Daarom accepteert Captin interne overboekingen. Maar waarom dan niet extern, als dat niet betekent dat je de klant gevangen moet houden?
Merk op dat dit verlangen naar vastlegging werd bevestigd in een e-mailuitwisseling van begin november 2023, waarin Captin aangeeft: Als u ons document aandachtig leest, wordt aangegeven dat het geld naar uw rekening kan worden overgemaakt, maar pas na de verkoop van de acties. Maar Captin geeft niet aan waar hij dit argument kan vinden! En niet voor niets konden we het nergens vinden! Waarop Kapitein terugkeert naar Triodos, babbelend als een speeltuinkind: Wij begrijpen uw probleem, maar het was Triodos Bank die uw certificaten aan ons heeft overgedragen. Wij raden u aan om eens naar Triodos Bank te gaan. En dat laatste om de klant terug naar zijn studie te sturen: Na de onboarding die je bij Captin hebt gedaan, is het niet meer mogelijk om je certificaten terug op je Triodos-account te zetten. QED, bedankt dat je ons niet meer lastig valt! Alleen was ik niet degene die de onboarding deed: het was de SAAT die besliste zonder mijn mening te vragen! En bovendien heb ik het niet bevestigd! Nuance waar de bank niets om geeft. Ik niet.
Probleem #7
De aan- of verkooporders die door Captin worden aangeboden aan een instelling die haar effecten wil noteren, zijn in het algemeen:
1. Tegen een vooraf bepaalde prijs
Het is de bank die de prijs van de transacties bepaalt, die wordt vastgesteld op basis van de boekhoudkundige koers. Deze prijs is hetzelfde voor de koper en de verkoper. Dit gebeurde in het oude transactiesysteem van Triodos.
2. In voortdurend onderhandelen
Hier bevinden we ons als op een klassieke aandelenmarkt. Koop- en verkooporders komen op elk moment binnen en de prijs wordt gevormd op basis van vraag en aanbod. Dit systeem maakt het met name mogelijk om een bestelling te plaatsen “tegen de prijs” of “op zijn best”, dat wil zeggen dat de persoon die de bestelling heeft geplaatst de waarde van de dag aanvaardt, naar boven of naar beneden. Maar het is zeker dat zijn bestelling zal worden gevalideerd.
3. Via veilingsysteem
U plaatst een koop- of verkooporder via de MTF, maar u bent verplicht aan te geven tegen welke maximumprijs u koopt, of tegen welke minimumprijs u verkoopt. Vervolgens plaatst u uw bestelling in het systeem, wachtend op een zogenaamde biedronde die maximaal een week duurt omdat de transacties wekelijks zijn. Tijdens deze beurt kun je je bestelling verwijderen of wijzigen. Captin publiceert dagelijks de tien hoogste/laagste bestellingen, voor verkoop en aankoop. Dit kan een goede indicatie zijn in een grote markt, maar is volkomen dom als het aantal verhandelde aandelen belachelijk is. In dit systeem is het niet zeker dat uw order wordt uitgevoerd.
Kortom, ik ga niet in detail treden (behandel de Captin-site), maar het is duidelijk dat de derde optie veruit het meest complex is om te begrijpen, de meest ingewikkelde, de meest manipuleerbare en de minst flexibele. En raad eens? Dit is degene die Triodos heeft gekozen voor het welzijn van ons allemaal, verzekerde ze ons. Dat is een echt probleem. Want ruim een jaar later zegt de bank te hebben gemerkt dat de liquiditeit problematisch is en dat dit één van de redenen is die haar ertoe aanzet zich tot Euronext te wenden. We hadden het dus met opzet willen doen, anders hadden we het niet gedaan.
Probleem #8
Zonder hun expliciete toestemming, maar impliciet en duidelijk door machtsmisbruik, accepteerde SAAT de overdracht van de gegevens van de houders aan Captin en aanvaardde daarmee het mandaat dat Triodos aan deze effectenbeheermaatschappij had toevertrouwd. En dit met de medeplichtigheid van de bank, zelfs door haar bevelen uit te voeren, wat het recente en oude verleden ruimschoots heeft aangetoond.
Daarbij kwamen twee realiteiten naar voren:
- SAAT verdedigde absoluut niet de aandeelhouders, wat een van haar wettelijke taken is. Ze deponeerde haar kudde zonder spijt in de vergetelheid en verkondigde zelfs met onuitsprekelijke neerbuigendheid haar tevredenheid over het feit dat ze de zogenaamde best mogelijke oplossing voor de houders had gevonden. Die werd in werkelijkheid ingevoerd om de twee andere officiële doelstellingen veilig te stellen: het verdedigen van de duurzame missie van de bank en het implementeren van middelen die de bank in staat stellen dit werk te doen. Om dit te bereiken aarzelde zij niet om willens en wetens verder te gaan dan de gedragscode voor aandeelhouders die hen normaal gesproken als prioriteit beschermt.
- De bank beschermde haar achterhoede door de houders te laten marineren in een soort kokende ketel en bevrijdde zich al snel van deze zorg, voordat ze er enigszins beperkt en geforceerd naar moest terugkeren, door in februari 2023 een vragenlijst op te stellen die net zo idioot en tendentieus was als nutteloos, met als doel zogenaamd onze problemen met de MTF te begrijpen om dingen te verbeteren. Maar er tegelijkertijd op wijzend dat het dit alleen op een vrijwel onmerkbare manier zal kunnen doen, verhindert de wetgeving dat het ingrijpt in het transactieproces 2. En in ieder geval moet men heel weinig medeleven en helderziendheid tonen om het niet te weten wat er mis is, vooral omdat verschillende verenigingen, en die van u, de vele inconsistenties in de formule hebben opgemerkt en gepubliceerd.